Conclusie

We zien over het algemeen een continuïteit van de beeldvorming van Congo die gestart werd door Leopold II. Vanaf het begin werd er veel aandacht gehecht aan de economische voordelen. Bij de wereldtentoonstellingen was er een focus op het tentoonstellen van import- en exportproducten. Vooral om voor Leopold II investeringen te verzamelen. Na de wereldtentoonstellingen veranderde de reden waarom Congo’s rendabiliteit benadrukt werd. In de feesten van 1898 en 1909 diende de retoriek meer als verdediging tegen het kritiek dat Congo geldverspilling was. De redevoeringen van Charles Corty in de feesten van 1898 en 1909 ging meer focussen op de vooruitgang in handel.

Leopold II’s nationaalverenigingsproject was ook doorgezet in de feesten. Maar we zagen dat er eerder een imperiale elite werd gemaakt dan een imperiaal volk. De wereldtentoonstellingen waren alleen toegankelijk voor de hogere klassen en de Franstalige kenmerken van de feesten van de Kamer van Koophandel jaagden veel van de lagere klassen weg. Pas bij de koloniale feesten werd er aandacht gehecht om de lagere klassen bij het nationaal verenigingsproject te betrekken. Aan het einde was er dan toch hier een kleine breuk met Leopold II. Desondanks ontstond de drang wel om Congo Belgisch te maken. Na de wereldtentoonstelling van 1894, die trachtte om de kolonie eerder een Antwerpse trots te maken, werd het toch een deel van de Belgische geschiedenis wat vooral culmineerde in de nationale feesten van 1905.

Als laatste bleef zijn beschavingspropaganda lang vasthangen, zelfs met de internationale kritiek. Vanaf de wereldtentoonstelling van 1894 zagen we dit opkomen, toen antikolonialen niet geloofden dat de Congolezen beschaafd konden worden. De combinatie van het beschavingsidee met de voorstelling van Congolezen als primitief, zoals in het Congolese dorp, ondermijnde juist de band tussen België en Congo. De nationale feesten 1905 kon de verbinding echter terug bij elkaar krijgen met de Belgische maagd die de fakkel van beschaving aan de Congolezen geeft.