De Antwerpse Havenstaking 1907

“De grootste impact was er in de haven van Antwerpen en op de luchthavens […] in Antwerpen was er helemaal geen scheepvaartverkeer mogelijk. Zowel zee- als binnenvaartschepen zaten vast. En als een grote haven als de onze 36 uur lang stilligt, verlies je makkelijk miljoenen euro’s.”

Zo berichtte Laura Massa van De Standaard op 29 april 2025. De recente stakingen in België treffen vandaag alle lagen van de maatschappij en tonen aan hoe krachtig collectieve actie en mobilisering kan zijn. Dat vakbonden deze optochten organiseren lijkt vanzelfsprekend, maar dit is historisch alles behalve evident. 

Tussen juli en oktober 1907 was er een massale staking uitgebroken onder de havenarbeiders aan de Antwerpse dokken. Ongeveer 8000 stakers toonden hun ontevredenheid om een betere verloning. Ze vroegen om een dagelijkse uitbetaling van 6 bfr in plaats van de gebruikelijke 5 bfr. De havenarbeiders beschikten tot dan toe nog niet over efficiënt georganiseerde vakbonden die de arbeiders samen kon brengen en eensgestemde eisen naar voor kon brengen als tegenwicht voor de werkgever. In de staking van 1907 kwam er voor het eerst een dokwerkersverbond, Willen is Kunnen, naar voren om de havenarbeiders en de zeelieden te vertegenwoordigen en samen met hen te strijden om betere omstandigheden. De staking heeft drie maanden aangehouden vooraleer er een compromis gesloten kon worden. Maar hoe en wanneer is de staking ontplooid? Was het voortdurend een strijd dat op straat uitgevochten werd? En wie waren de sleutelfiguren die het verloop van de staking mee bepaalden? De omstandigheden van de staking worden nauw op de voet gevolgd aan de hand van een verscheidenheid aan kranten, brievencorrespondenties en andere historische documenten geraadpleegd in het Felixarchief van Antwerpen en het Amsab-ISH archief.