Inleiding

1 20250324_151718.jpg

INLEIDING

Op 12, 15 en 19 augustus vond de 'Juweelenstoet' of ‘Cortège des Bijoux’ plaats in Antwerpen.  De optocht was een huldiging aan de heropleving van de Antwerpse diamanthandel na een periode van crisis binnen de sector en het land. De stoet zou ... Belgen en buitenlanders aantrekken en een groot succes worden. Willem Van Rijswijck nam het initiatief voor het inrichten van de stoet dit deed hij samen met  Piet van Engelen toenmallig professor aan de Academie van Beeldende Kunsten te Antwerpen.1 Het verloop van de stoet viel samen met Kermis wat voor extra sfeer zorgde. De stoeten waren een groot succes voor de belichting van de Diamanthandel, maar ook voor de lokale horeca. Gedurende de acht dagen waarin de stoeten werden uitgevoerd werd de stad bezocht door honderdduizenden Belgen en ‘vreemdelingen’ (buitenlanders). De organisatie en fundering van een stoet met dit kaliber kan niet simpel geweest zijn. Ongeveer 2000 Joodse figuranten, officieren te paard, 15 praalwagens die rijkelijk versierd werden… namen deel aan de stoet.2 De fundering zou volgens het gedenkboek afkomstig zijn van de diamantsector en zou ‘op korten tijd’ verzameld zijn. Willem van Rijswijck en Piet van Engelsen waren deel van het comité “Diamanthandel- en nijverheid van Antwerpen”, maar de optocht was geen gevolg van enkele individuen die zich hebben ingezet. Heel de diamant gemeenschap in Antwerpen was erbij betrokken.

De Juweelenstoet hangt samen met enkele thema’s die op het eerste gezicht niet opvallen, wanneer we naar foto’s van de stoet kijken of het gedenkboek van de stoet lezen. Toch komen zaken als kolonialisme en nationalisme naar boven wanneer we iets dichter kijken naar de context van de stoet. Dit wil niet zeggen dat hier expliciete vermeldingen van zijn in de artikels of briefwisselingen over de stoet. De Diamanthandel in Antwerpen gaat sinds het begin van de 20ste eeuw hand in hand met het Belgisch kolonialisme, en de trots op de diamanthandel en het land staan in de kranten beschreven. Verder in deze blog zal ik het kolonialisme en nationalisme dat komt kijken bij de Juweelstoet bespreken.


  1. Stad Antwerpen, “Juweelenstoet: Gedenkboek (1923),” Historische Oefeningen 2, accessed May 12, 2025, https://histoef2.flw.uantwerpen.be/items/show/2777.

  2. Stad Antwerpen, “Stad Antwerpen Juweelenstoet (1923),” Historische Oefeningen 2, accessed May 12, 2025, https://histoef2.flw.uantwerpen.be/items/show/2852.