De Sleutelspelers: Steinmann, Chapelle en Hertogs
Steinmann en de Fédération Maritime
Op 15 juli 1907 vond er een staking plaats op een graanschip gelost door firma Lee, de graanmannen op het schip eisten een loonverhoging van 5 bfr naar 6 bfr. Aanvankelijk weigerde de werkgeversbond Fédération Maritime een verhoogd loon waardoor een twintigtal schepen aan de Antwerpse haven samen beslisten om alle werk stop te zetten. De Fédération Maritime had echter niet gerekend op een solidaire werking tussen de firma’s, die allemaal tegen 20 juli een loonsverhoging van 6 bfr per dag boden.
Om deze evolutie tegen te gaan, deed de Fédération beroep op het vervangbare karakter van de dokwerker. De Fédération Maritime voerde massaal buitenlandse havenarbeiders in, op 6 en 7 augustus kwamen een 930 Engelse arbeiders aan in de haven op de stoomboot ‘’Cambroman'’.De Antwerpse dokwerkers werden stelselmatig vervangen door goedkopere Engelse werkkrachten, die tegen 5 bfr per dag tewerk werden gesteld.
De situatie escaleerde volledig op 20 augustus 1907. De Antwerpse haven bevond zich in een ‘lock-out’, een gezamenlijke actie vanuit alle havenarbeiders om niet te werken tot er verandering zou komen. De Fédération Maritime wou de staking breken en elke vorm van syndicale werking de kop indrukken door een bindend contract aan te bieden aan de havenwerkers waarmee ze enkel konden werken onder de voorwaarden van de Fédération.
Chapelle en Willen is Kunnen
Burgemeester Alfons Hertogs
De liberale burgemeester Hertogs vernam in een persoonlijk rapport dat hij in de gegeven situatie bereid was om kritiek van beide kanten te ontvangen en om, binnen zijn functie als burgemeester, alle middelen mogelijk in te zetten om de situatie te kalmeren. Hij vertelde uitgebreid in het rapport hoe hij de burgerwacht inschakelde als aller laatste middel en beweerde in het belang van de burgers van Antwerpen en de openbare orde te hebben geacteerd.
Op 3 september zou er op het Van Schoonbekeplein een uiteengelopen staking opgang zijn gekomen waarbij de stakers de politie met stenen bekogelden. Burgemeester Hertogs riep de gehele burgerwacht, gewapend, op om te reageren op de rellen.
Hij verwees naar de aantal keren dat hij bemiddeling had onderhandeld met de Fédération Maritime en Willen is Kunnen en dat deze telkens vruchtloos bleken. De stakers zouden niet ophouden in hun strijd zonder dat er iets zou uitkomen. De werkgeversorganisatie wouden “hun meesterschap ten allen tijden in stand houden.”
“Het zal wel overbodig zijn te wijzen op de herhaalde voorstellen tot bemiddeling die aan beide partijen deed, zonder mij te laten weerhouden door weigeringen, van aard om mijne waardigheid te krenken. Voor het belang van het algemeen deed ik mijn eergevoel zwijgen.”
Burgemeester Hertogs meende dat hij, in zijn functie, een breed overzicht had over alle ellende die veroorzaakt werd de voorbije maanden en dat er dringend een einde moest komen. Hij zou onderhandeld hebben met het dokwerkersverbond met echte concrete beloftes die zouden ingaan na twee weken te werken tegen de oude voorwaarden: een dagelijks loon van 5,5 bfr en het terugsturen van de Engelse werklieden binnen acht dagen. In de toespraak wordt niets gezegd over onderhandelingen met de Fédération Maritime. Er volgde een onmiddellijke arbeidshervatting op 22 september, die algemeen werd op 26 september.
(https://histoef2.flw.uantwerpen.be/admin/items/show/2860) Burgemeester Hertogs garandeerde een uitbetaling van 5,5 bfr waarop het dokwerkersverbond positief reageerde door een