Affiche voor de Wereldtentoonstelling van Antwerpen 1885
Title
Affiche voor de Wereldtentoonstelling van Antwerpen 1885
Contributor
Date
1885
Description
Antwerpen 1885, wereldtentoonstelling, allegorie, chromolithografie, paviljoen, scheepvaart, symboliek, exotisme,
Creator
Onbekend kunstenaar
Language
Frans
Afbeeldingstype
Lithografie
Kunstenaar
D(?) Pieters (gesigneerd)
Iconografische beschrijving
Dit affiche is een voorontwerp voor de Wereldtentoonstelling van 1885.
Bovenaan op het affiche lees je: “Anvers, Exposition Universelle 1885”. Het lijkt alsof deze tekst op een papieren lint is geschreven. Tussen “Anvers” en “Exposition” zien we een engel vliegen met een blaasinstrument.
Het woord “Antwerpen” wordt vergezeld door het wapenschild van Antwerpen, omwikkeld met laurierbladen. In de rechteronderhoek staat de tekst “L’union fait la force” onder het Belgische wapenschild. Boven op het schild zien we een rood laken, en centraal boven dit laken staat de Belgische koningskroon.
Linksonder bevindt zich een allegorische figuur die een watergod voorstelt, te herkennen aan de waterkruik — een verwijzing naar de Schelde. Boven de watergod staat Mercurius, de god van de handel, in een roze gewaad. Hij is te herkennen aan zijn gevleugelde enkels, helm en zakken met munten, en hij balanceert op een globe. Rechts van hem zien we een schip met de vlaggen van enkele deelnemende landen, waaronder Engeland, Groot-Brittannië, Amerika, Zweden en opnieuw Engeland. Daarnaast is er ook een vlag met verticale strepen in wit en groen, met centraal een rode cirkel.
Tussen het schip en Mercurius zien we linksboven de kathedraal van Antwerpen. Centraal op de afbeelding is de toegangspoort van de Wereldtentoonstelling te herkennen: de hoofdingang is zeer gedetailleerd weergegeven, met bovenaan een globe en aan weerszijden pilaren met schepen erop.
Onderaan in het midden staan enkele reizigers die de tentoonstelling komen bezoeken. Ze zijn allemaal zeer stereotiep afgebeeld. Van links naar rechts zien we:
Een reiziger op een olifant.
Naast de olifant een dromedaris met twee reizigers in witte en groene gewaden die hun hoofd bedekken — traditionele kledij uit het Midden-Oosten.
Rechts daarvan een koppel in zeer chique kledij: de vrouw draagt een keurige rok met daarboven een roze jas en houdt een paraplu in haar hand; naast haar staat een man met een hoge hoed. Aan hun voeten, rechtsonder in de afbeelding, zit een hondje.
Tot slot twee personen met een donkere huidskleur, zittend op de grond naast een kar met spullen. Eén van hen is gedetailleerder afgebeeld, draagt enkel een short en heeft een bloot bovenlijf. Verspreid rond hen liggen diverse voorwerpen.
Voor het koppel ligt een roeiboot, evenals enkele materialen die je in een oude haven zou aantreffen, zoals houten tonnen. Voor het grote schip ligt een verzameling voorwerpen, waaronder een standbeeld van Boeddha, een standbeeld van een leeuw, een parasol, een waaier, een vaas en enkele borden.
Bovenaan op het affiche lees je: “Anvers, Exposition Universelle 1885”. Het lijkt alsof deze tekst op een papieren lint is geschreven. Tussen “Anvers” en “Exposition” zien we een engel vliegen met een blaasinstrument.
Het woord “Antwerpen” wordt vergezeld door het wapenschild van Antwerpen, omwikkeld met laurierbladen. In de rechteronderhoek staat de tekst “L’union fait la force” onder het Belgische wapenschild. Boven op het schild zien we een rood laken, en centraal boven dit laken staat de Belgische koningskroon.
Linksonder bevindt zich een allegorische figuur die een watergod voorstelt, te herkennen aan de waterkruik — een verwijzing naar de Schelde. Boven de watergod staat Mercurius, de god van de handel, in een roze gewaad. Hij is te herkennen aan zijn gevleugelde enkels, helm en zakken met munten, en hij balanceert op een globe. Rechts van hem zien we een schip met de vlaggen van enkele deelnemende landen, waaronder Engeland, Groot-Brittannië, Amerika, Zweden en opnieuw Engeland. Daarnaast is er ook een vlag met verticale strepen in wit en groen, met centraal een rode cirkel.
Tussen het schip en Mercurius zien we linksboven de kathedraal van Antwerpen. Centraal op de afbeelding is de toegangspoort van de Wereldtentoonstelling te herkennen: de hoofdingang is zeer gedetailleerd weergegeven, met bovenaan een globe en aan weerszijden pilaren met schepen erop.
Onderaan in het midden staan enkele reizigers die de tentoonstelling komen bezoeken. Ze zijn allemaal zeer stereotiep afgebeeld. Van links naar rechts zien we:
Een reiziger op een olifant.
Naast de olifant een dromedaris met twee reizigers in witte en groene gewaden die hun hoofd bedekken — traditionele kledij uit het Midden-Oosten.
Rechts daarvan een koppel in zeer chique kledij: de vrouw draagt een keurige rok met daarboven een roze jas en houdt een paraplu in haar hand; naast haar staat een man met een hoge hoed. Aan hun voeten, rechtsonder in de afbeelding, zit een hondje.
Tot slot twee personen met een donkere huidskleur, zittend op de grond naast een kar met spullen. Eén van hen is gedetailleerder afgebeeld, draagt enkel een short en heeft een bloot bovenlijf. Verspreid rond hen liggen diverse voorwerpen.
Voor het koppel ligt een roeiboot, evenals enkele materialen die je in een oude haven zou aantreffen, zoals houten tonnen. Voor het grote schip ligt een verzameling voorwerpen, waaronder een standbeeld van Boeddha, een standbeeld van een leeuw, een parasol, een waaier, een vaas en enkele borden.
Citation
Onbekend kunstenaar, “Affiche voor de Wereldtentoonstelling van Antwerpen 1885,” Historische Oefeningen 2, accessed September 16, 2025, https://histoef2.flw.uantwerpen.be/items/show/2986.