Officiële affiche voor de Wereldtentoonstelling Antwerpen 1885 – “Exposition Universelle d’Anvers” (Van Kuyck)

Officiële affiche voor de Wereldtentoonstelling Antwerpen 1885 – “Exposition Universelle d’Anvers” (Van Kuyck)

1885

Antwerpen 1885, wereldtentoonstelling, affiche, Van Kuyck, allegorie, kathedraal, Belgische vlag, burgerij, industrie, kunst, landbouw, nationalisme

Frans Van Kuyck (illustrator); Typo-lithografisch etablissement Gebroeders Ratinckx, Antwerpen (druk)

Frans

Lithografie

Frans Van Kuyck

Het volgende affiche was het officiële affiche voor de Wereldtentoonstelling van 1885, getekend door Frans Van Kuyck. Het is een erg druk affiche met vele elementen om te bespreken.
Bovenaan staat in grote rode letters EXPOSITION UNIVERSELLE D’ANVERS, gevolgd door de vermelding sous le haut Patronage de S. M. le Roi des Belges, een verwijzing naar het koningshuis. Daaronder staat de datum van het evenement: MAI – 1885 – OCTOBRE, gevolgd door een opsomming van de activiteiten:
ENSEIGNEMENT
Arts Libéraux et Arts Industriels


INDUSTRIE
Marine et Commerce
Pêche et Pisciculture
Électricité
Agriculture et Horticulture


BEAUX-ARTS


Centraal onderaan staat in kleine letters de naam van de uitgever: Établ: Hatinckx Frères, Anvers.
Centraal op de afbeelding zien we een allegorisch vrouwenfiguur, mogelijk een personificatie van Antwerpen of van België. Ze draagt een wit gewaad en heeft een verwelkomend gebaar met haar rechterhand. In haar linkerhand houdt ze de Belgische vlag. Rechts hiervan ligt het wapenschild van Vlaanderen. Ze staat op een stenen blok waarop het Antwerpse wapenschild is afgebeeld.
Links van het schild zien we een vrouw met een langwerpig object, rechts van het schild ligt een gespierde man. Van linksonder tot rechtsboven slingert een sierlijke, goudkleurige stengel. Deze begint linksonder, krult omhoog en eindigt rechtsboven, waar hij zich rond het Belgische wapenschild wikkelt. Onder het schild staat de tekst L’union fait la force.
Links van de centrale vrouwelijke figuur liggen meerdere objecten. Aan haar linkerzijde begint de boeg van een schip. In het schip zien we een tandwiel, een leeuwenstandbeeld, een Romeinse buste en een globe. Direct achter het schip bevindt zich het begin van een oven of het begin van een stoommachine. Links daarvan liggen nog meer voorwerpen: iets dat lijkt op een krantendrukpers, een tandwiel, twee vazen en een voetstuk waarop SPQA staat — een sterke verwijzing naar de stad Antwerpen.
Achter het Vlaamse wapenschild zien we een vrouwelijke figuur in Romeins geïnspireerde wapenuitrusting. Ze draagt een helm met pluim en een borstpantser. Rechts van haar staan twee andere vrouwelijke figuren in chique kledij, die de centrale allegorische figuur lijken te volgen. Dat geldt ook voor de rij allegorische figuren achter hen, die ik per rij zal beschrijven, onderaan beginnend:
Eerste rij achter de drie vrouwen: drie figuren. Eén kijkt naar voren en draagt een kruik, één lijkt een klassieke Germaanse krijgersoutfit te dragen, en de derde is een kleiner afgebeeld figuur met een donkere huidskleur. Hij draagt een witte doek om zijn hoofd, heeft een bloot bovenlijf en houdt een plateau met eten vast.


Tweede rij: één vrouw met een staf, gevolgd door vijf mannen in stereotype oosterse kledij, waaronder tulbanden en Ottomaanse hoofddeksels. De meest rechtse figuur draagt een cadeau.


Daarachter: twee vager afgebeelde figuren. De vrouw draagt een traditionele kimono, de man naast haar draagt een gewaad en op zijn hoofd een rijsthoed

Verder naar achteren: enkele figuren zonder hemd, een figuur met donkere huidskleur in een wit gewaad, gevolgd door nog enkele andere figuren.


Helemaal bovenaan zien we een olifant en een kameel of dromedaris.
Tussen de centrale allegorische vrouw en de stoet van mensen herkennen we nog een schip en, op de achtergrond, de kathedraal van Antwerpen. Aan de linkerkant van het affiche is de ingang van de Wereldtentoonstelling te zien.